دکوراسیون داخلی ساختمان
دکوراسیون داخلی ساختمان مهمترین عنصر جلوه دهنده تزئینات داخلی است و نمایسازی داخی و خارجی ساختمان بیانگر هنرنمائی هنرمندان ساختمان می باشد در این مورد انتخاب رنگ و هم آهنگی رنگ امیزی مبلمان و دکوراسیون داخل هر ساختمان در اولویت قرار دارد ابتدا طراحی آن بوسیله طراح با ذوق انجام می پذیرد.
طراح حاذق اول هماهنگی رنگ و دوم امکان تهیه مصالح مورد نیاز مبلمان سوم نسبت و اندازه را مشخص می سازد و سپس اندازه های داخلی دکوراسیون داخلی ساختمان را بصوت پلان بر روی کاغذ با اشل رسم نموده با توجه به امکانات موجود زمان و محل و آب و هوا طرحی برای تهیه مبلمان داخل آماده نموده و رنگ دیوارها و گچ بریها، پرده ها، موکت و فرشهای کف، تزئینات داخلی مانند ساعت و آباژور و حتی لوستر و قاب آینه و پاریشن را هم اهنگ و متناسب با طرح خود در نظر می گیرد.
طراح موظف است در اجرا طرح خود نظرت کامل داشته تا عملیات اجرائی آن نیز مطابق با سلیقه خود باتمام برسد و چنانجه در طرح تجدید نظری لازم باشد اعمال نماید. به طور کلی می‌توان یکسری از این وسایل منزل را با یک مصالح خاص در نظر گرفت که از نظر زیبایی و هماهنگی منظر خوشی داشته باشد. ما در اینجا سعی داریم قسمتی از لوازم دکوراسیون منزل را با طراحی مناسب مورد توجه قرار دهیم مانند ساعت، قاب آینه و پاراوان .
نحوه ساخت پارتیشن
برای جدا کردن اطاقا و هال از یکدیگر معمولاً از پارتیشن های گوناگون استفاده می کنند. راحی پارتیشن ها با موقعیت دکوراسیون داخلی ساختمان سنجش داده می شود و احتمالاً تغییراتی در شکل و اندازه طرح خود با طرح جامع برای ساخت پارتیشن مهیا می گردد.
پارتیشنها بیشتر از مصالح مخلوط از فلزات آبکاری شده و چوبهای گردو و افرا و ملچ و غیره با رنگ مات یا براق تهیه می شود. در قسمتهای دو طرفه پارتیشن می‌توان بنا به تشیص طراح کابینهائی ساخته که دربها و جعبه های کشویی آن از دو طرف استفاده شود و نیز در پارتیشن جای قرار گرفتن تلویزیون و گلدانهای طبیعی و محل چیدن ظروف تزئینی و کتاب جاسازی شود.
در پاره ای از مواقع به دلایل مختلفی نظیر کمبود ضا نمی توان از پارتیشن جهت جدا کردن فضاها استفاده کرد و یا نیاز به جداسازی تا این حد منفی نیست. مثلاُ برای تقسیم بندی فضای بزرگ پذیرایی یا یک سالن به جهت کاربردی و هم زیبایی می توان از پاراوان استفاده کرد که هم فضا به دو بخش تقسیم می شود و در ضمن در عین حال دو فضی بدست آمده کاملاً با هم در ارتباط هستند.
پاراوان بر خلاف پارتیشن مستقل عمل می کند و عضوی از ساختمان محسوب نمی شود و در بخش تزئینات قرار می گیرد و به دلیل عملکردی تزئینی بسیار سبک و قابل حمل و نقل است و می توان آن را هر لحظه جایی قرار داد. پاراوان می تواند از سه تخته و یا چهار تخته تشکیل شود که بسته به نوع مصالح بکار رفته از اتصالات مخصوص خود برای زاویه قرار دادن آن استفاده می شود.
مصالحی که می توان برای پاراوان استفاده کرد بسیار متنوع است. به طور مثال می توان از چوب برای سازه ان استفاده کرد و برای زیبایی از تکنیک معرق بهره برد. در مورد معرق در بخش بعدی نوشته شده است. قبل از اینکه وارد مراحل کار از چوب تا دکوراسیون شویم لازم است مقدمه ای راجه به معرق و نحوه کار و اجرای آن نکاتی گفته شود.
معرق در معنای کلام ولی مفهوم آن در این نوع بخصوص هنر، ایجاد نقشها و طرحهای زیبایی است که از دوربری و تلفیق چوبهای رنگی روی زمینه ای از چوب یا پلی استر سیاه شکل می گیرد. پیدایش تاریخی این هنر به درستی مشخص نیست ولی از تطیق ان با هنر کاشی کاری بدون شک رابطه این دو هنر را در می یابیم.
برای آشنایی با ریشه این هنر صحیت از تاریخ تکوین کاشی معرق به میان می آید و به عنوان مقدمه از گنبد سرخ مراغه که در زمان ایلخانان ساخته شده می توان یاد کرد. این گنبد نوع بسیار ساده کاشی کاری بدین سبک است.
کاشی کاری معرق در دوران مغولان نیز به همین منوال بود و تداوم آن در عصر صفوی به اوج شکوفایی خود رسید آثاری ارزنده در هنر کاشی کاری پدید آمد. این شکوفایی در زمان افاغنه و زندیه رو ه افول نهاد. در دوران قاجاریه نیز کاشی کاری معرق تقلیدی ناقص از آثار گذشتگان بود.
تا این دوران نقشهای که در کاشی کاری معرق به کار برده می شد نقشهای اسلیمی بود. اما با سفر عده ای از نرمندان به اروپا و گزایش به هنر و فرهنگ، اروپایی، تغییرات و دگرگونی های بسیاری در نقشهای کاشی کاری به عمل آمد و از آن پس طرح انسان و دیگر اشکال مانند اسلحه حنگی در هنر کاشی کاری دوران قاجاریه نمایان شد.
از آن دوران تا به امروز این هنر، چونان گذشته، رونق نداشته است و تنها عده قلیلی از هنرمندان در زنده نگهداشتن این هنر کوشا بوده اند.
وجه تشابه کاشی کاری معرق با معرق کاری روی چوب در شیوه عمل است که در هر دو مورد نقشها از ترکیب قطعات رنگی جنس مورد نظر شکل می گیرد.
یکی از نمونه های قدیمی موجود آمیزه این دو هنر، در قدیمی و بزرگی است که متعلق به عصر قاجاریه است. و در ضلع شمال غربی محوطه وزارت اموزش و پرورش فعلی قرار دارد. ارتفاع این در حدود چهار و نیم متر و عرض ان سه متر است و سر دری نیم دایره در بالای آن قرار گرفته است.
در سال ۱۳۳۵ تعدادی پاراوان و بوفه معرق کاری شده از طرف دولت چین به دولت ایران اهداء د که به هنگام حمل، تعدادی از آنها خسارت دید! مرمت بعضی از آنها با زمینه سیاه به محمد غفوری محول شد. وی با تهیه ماده سیتهی ترکیب یافته از جوهر نیکروزین، پارافین و لاک الکل قسمتهای اسیب دیده را ترمیم کرد.
لازم به توضیح است که تا قبل از شناخته شدن جوهر نیکروژین برای سیاه کردن زمینه اشیای چوبی، صفحات موسیقی را می کوبیدند و سپس در الکل حل کرده و مقداری پارافین به آن اضافه می کردند و ماده سیاه به دست آمده را به وسیله پنبه بر روی شئ مورد نظر منتقل می کردند.
این گونه آزمون های پیاپی موجب پیدایش اندیشه نوینی در هنر معرق شد و بدین سان در سالهای ۳۶ یا ۳۷ یک پاراوان کوچک با نقش گل و مرغ توسط ویزایی با زمینه سیاه که به شیوه معرقهای چینی بود ساخته شد و بدین ترتیب این سبک معرق در میان انواع آن جای گرفت.
در ادامه این تحولات در سال ۱۳۴۴ طاهر امامی تابلویی با عنوان مرغ و اشیانه به وجود اورد که مرغ تماماً برجسته است و تنها به وسیله یکی از بالهایش به زمینه تابلو متصل شده است. وی با اجرای این تابلو به معرق تمام برجسته دست یافت.
در میان آثار معرق روی چوب که تا کنون به وجود آمده معرق خاتم، چنانکه از نامش بر می آید، ترکیبی از دو هنر بیان شده است که مقام ویژه خود را از دیرباز حفظ کرده است.
از بدو پیدیش کارگاه منبت و معرق، نوع ساده معرق خاتم در میان شمسه قشهای گره با همان پنج رنگ طبیعی محدود اولیه به کار گرفته می شد.
در سال ۱۳۳۷ در کارگاه خاتم سازی میز تحریری با نقش سیمرغ و اژدها به سرپرستی نعمت تهیه شد و برای اشباع نقشهای مذکور از برشهای خاتم با رنگهای متنوع استفاده کردند که همه به شیوه معرق، دوربری و جاسازی شده بود.
این تجربه انگیزه خلق تابلویی با طرح یک طوطی از خاتمهای رنگی شد که در سال ۱۳۴۲ توسط ویزایی، خارج از محیط کارگاهها به مرحله اجرا در آمد و در سال ۱۳۴۹ سریری نخستین هنرمندی بود که از این شیوه جهت ایجاد نقش یک پرنده بر روی تابلوی استفاده کرد و بدین ترتیب این سبک معرق با نام معرق خاتم متداول شد.
در ادامه این دگرگونیها در سال ۱۳۴۹ تابلویی به سبک امپرسیونیسم از طیعت یک روستا که توسط رضا شهابی «یکی از پاگردان کمال الملک» نقاشی شده بود به وسیله محمد ظاهر امای با رعایت اصول سبک یاد شده به صورت معرق ساخته شد.
این تحولات عبارتد از:
⦁ نمایش بعد از طریق فضاسازی که تحولی در ترکیب بندی های سطح گذاشته است. تابلو بزم درویشان
⦁ استفاده از فلزات و سنگ تابلو گلدان و زنان عشایر
⦁ نمایش نقش در دو سطح دو پلانه
⦁ نشان دادن عمق با استفاده از پولیستر. تابلو عقاب
انواع معرق
ثمری که از بررسی تاریخچه و سیر تکامل معرق روی چوب حاصل شد تنوع در به وجود آوردن اشکال، به طریق معرق است که با نامهای معرق با زمینه رنگ، معرق زمینه چوب، معرق اتم و معرق منبت شهرت یافته است.
در این مبحث به شرح شیوه ساخت هر یک از انواع می پردازیم.
بعضی از مواقع به علت عدم دسترسی به فوفل و گاه بنابر ذوق و سلیقه معرق را به وسیله ترکیب دو ماده خمیر سیاه و پلی استر رنگ می کنند.مراحل مختلف معرق با زمینه سیاه به قرار زیر است.
۱- مراحل کار به ترتیب تا ردیف ۸ مبحث گذشته می باشد.
۲- پس از پرس شدن نقشا روی زمینه، به علت حذف شدن چوب فوفل، بین نقشها تا زمینه ای که به آنها متصل شده ۳ یا ۴ میلیمتر ارتفاع سطح به وجود می آید.
۳- محیط شئ را به وسیله نوار چسب کاغذی به طریقی که ۲ یا ۳ میلیمتر آن از سطح شئ بالاتر قرار بگیرد، محصور می کنند.
۴- خمیر سیاه را با پلی استر کاملاً مخلوط کرده و سپس در ظرف گودی می ریزد.
۵- تمام سطح معرق شده را به وسیله خمیر سیاه به اندازه ای می پوشانند که خمیر یک میلیمتر از نقشهای برجسته بالاتر قرار بگیرد.
۶- پس از ۲۴ ساعت که خمیر خشک شد به وسیله سمباده شماره ۴۰ سطح کار را پرداخت می کنند و این عمل تا مرحله ای که همه نقشهای معرق شده در میان زمینه سیاه نمایان شود، ادامه می یابد.
۷- یک قشر پلی استر می پاشند و پس از خشک شدن آن مطابق اصولی که در ردیف ۱۲ و ۱۳ مبحث قبل توضیح داده شده سطح شئ مورد نظر را جلای بیشتری می دهند.
معرق خاتم
در این نوع معرق برشهای رنگی خاتم جایگزین چوبهای رنگی ساده می شوند و محیط و فاصله نقشها به وسیله ط باریکی که زه نامیده می شود از زمینه و دیگر قسمت های نقشه تفکیک می شود.
شیوه عمل به ترتیب زیر است:
۱- برشهای آماده شده خاتم را به اندازه پهنای نقش مورد نظر درز می کنند.
۲- چوب یا عاجی را که به عنوان زه باییستی مورد استفاده قرار بگیرد بر ریل مدل به طور موقت می چسبانند و به فاصله یک میلیمتر از لبه نقشه به طرف داخل دوربری ی کنند و بدین ترتیب نوار باریکی با ترکیب نقشه مورد نظر به دست می‌آید که آن را بر جای اصی بر روی تابلو نصب می کنند. عین این عمل را در مورد خطوطی که حد فاصل قطعه های مختلف نقشه وجود دارد انجام می دهند.
۳- پس از زه بی باقی مانده نقشه را از ری چوب یا عاج جدا کرده و سپس آن را بر روی برشهای رنگی خاتم قرار می دهند و دوربری می کنند. برشهای خاتم، به علت ظرافت، اگر تحت فشار مستقیم اره مویی قرار بگیرند متلاشی می شوند و برای چلوگیری از این مسئله در موقع برش، یک قطعه چوب به اندازه نقشه و خاتم در زیر آن قرار می دهند و بدین ترتیب خاتمها بین دو قطعه سه لایی نقشه و چوب زیرین، کمتر تحت فشار قرار گرفته و آسان تر بریده می شوند.
۱- بقیه مراحل معرق اتم مانند معرق ساده است با این تفاوت که در هنگام سائیدن و پرداخت سطح آن، کمی بی احتیاطی باعث متلاشی شدن و از بین رفتن نقشهای اتم می شود.
۲- در اشیاء بزرگ معرق خاتم که زینه ساده ان از یک نوع خاتم است، پر کردن زمینه و درز کردن خاتمهای آن، پس از چسبانیدن نقشهای معرق مستقیماً روی شئ انجام می شود.
معرق منبت
منبت معرق نوعی دیگر از انواع معرق است که در ان نقشا ز حالت مسطح خارج شده و به صورت نیم برجسته جلوه گر می شوند. در این نوع معرق ضخامت چوبهای رنگی از ۳ تا ۴ میلیمتر به ۵ تا ۶ میلیمتر افزایش می یابند.
شیوه عمل منبت معرق به قرار زیر است:
۱- تمام زینه شئ مورد نظر را از پلی استر و خمیر سیاه و یا چوب فوفل درز شده تهیه می کنند.
۲- نقشه را مقابل اصول یاد شده روی سه لایی چسبانیده و خرد می کنند.
۳- قطعه های خرد شده را روی چوبهای رنگی قرار می دهند و دوربری می کنند.
۴- هریک از نقشهای رنگی دوربری شده به وسیله سریشم سرد موقتاً بر سر چوبی کله کوب می کنند و این چوب را به طور عمودی در میان گیره قرار می دهند و محکم می کنند و سپس به وسیله مغار روی ان منبت کاری می کنند. از وسیله یاد شده برای کنده کاری بر روی عاج نیز استفاده می شود. ولی کنده کاری روی صدف فقط به وسیله سوهانچه امکان پذیر است.
۵- پس از مرحله فوق نقشها را در مکان اصلیشان بر روی تابلو نصب می کنند و برای این که بتوان آنها را به صورت برجسته تعبیه کرد در زیر هر قطعه از نقشها، مطابق خود نقش، چوبی با بلندی دلخواه می چسبانند که طول ان نسبت به ارتفاع نقشهای دیگر محاسبه می شود و سپس اطراف آن به صورت اریب می سایند تا کاملاً نازک شود و بدین ترتیب پایه ای ظریف با ترکیب خود نقش در زیر آن متصل می شود.
۶- هنگامی که تمام قطعات نقشه آماده شد. برای این که بتوان هر یک از آنها را در جایش محکم چسبانید باید در محل اتصال نقش با تابلو چندین قطعه را با حرکت خود نقش، روی زمینه گود کرد. این عمل به وسیله نوک مغار انجام می شود. گودی نقطه ها باعث تجمع چسب شده و اشکال را روی زمینه محکم می چسباند.
۷- پس از اتمام چسباندننقشها چند گرده کیلر براق یا پلی استر، به وسیله پیستوله، روی تابلو می پاشند.
اره دست:
همان اره معمولی با دسته چوبی است که تیغه های متفاوت دارد و برای بریدن قطعه‌های بزرگ چوبی به کار می رود.
اره چوب بر:
تیغه ای است باریک به طول ۱۳ سانتیمتر که دنده های آن به صورت زوج با فواصل کم قرار گرفته است. این تیغه بر سر کمان اره متصل می شود و معمولاً برای بریدن فلز به کار می رود. ولی در معرق، شماره های دو سفر، یک و دو آن برای بریدن صدف و عاج و شبه عاج استفاده می شود.
اره فلز
تیغه ای است باریک به طول ۱۳ سانتیمتر که دنده های آن به صورت فرد با فواصل کم قرار گرفته است. این تیغه بر سر کمان اره متصل می شود و برای بریدن چوب به کار می رود. شماره های دو صفر و یک آن به کار می رود. شماره های دو صفر و یک آن در معرق استفاده می شود.
پرس برقی
دستگاهی است برقی، شامل چهار ستون آهنی که سه صفحه متحرک مستطیل شکل از چهار زاویه، به ستونها متصل شده است و در قسمت بالای این چهار ستون حجم مکعب مستطیل آهنی قرار دارد که موتور و دستگاه گرم کننده در این قسمت جای گرفته است و با روشن کردن آن در ضمن حرکت صفحات، گرما به وسیله سیمی که به هر یک از صفحه های مستطیل شکل متصل شده است انتقال می یابد.
حرکت صفحه های یاد شده از طریق چهار ستون آهنی که بعنوان اهرم باقی است و از طریق پائین به بالاست و در انتهای کار به مکعب فلزی دستگاه می رسد در این حالت تمام صفحه ها هم متصل شده و شئ مورد نظر که میان آنها قرار دارد، تحت فشار و گرما قرار می گیرد. این دستگاه در سه اندازه کوچک، متوسط و بزرگ وجود دارد و میزان گرمای مورد نیاز برای برش کردن اشیاء معرق شده ۱۵۰ درجه سانتیگراد است.
پیچ دستی
وسیله ای است فلزی، شامل خط کشی قطور به طول ۲۵ الی ۵۰ سانتیمتر که دو قطعه فلز به صورت افقی، یکی ثابت در انتهای خط کش و دیگری که اهرم نامیده می شود در بالای آن به صورت متحرک قرار گرفته است.
پیچی که یک دسته چوبی دارد در ابتدای اهرم متحرک نصب شده است. این وسیله برای ثابت نگه داشتن اشیاء و تحت فشار قرار دادن (پرس کردن) قطعه های کوچک معرق شده به کار می رود.
پیشکار
قطعه چوب مستطیل شکلی است به طول ۲۰ سانتیمتر و عرض ۱۰ سانتیمتر که یک طرف عرض آن بر لبه میز نصب می شود در میان طرف دیگر، شیاری به طول تقریبی ۴ سانتیمتر و عرض ۱ سانتیمتر وجود دارد که در میان تخته به هم متصل می شود، این تخته به صورت معلق بر لبه میز متصل شده و از آت برای خرد کردن و دوربری نقشهای چوبی استفاده می گردد.
تیزک
قطعه فلز نوک تیزی است که قابلیت انعطاف بسیار دارد و برای برداشتن نقشهای چوبی بریده شده از درون قالب خود، استفاده می شود.
چکش
همان چکش معمولی است که مورد استفاده عموم است و برای کوبیدن میخ به کار می رود. در معرق نوع ۱۰۰ گرمی آن استفاده می شود.
سوهان تخت
سوهانی است به طول ۴۵ سانتیمتر که ۳۵ سانتیمتر آن به پهنای ۵/۳ سانتیمتر از دو طرف مضرس است و ) ۱ سانتیمتر باقی مانده در انتها باریک می شود در موقع کار به عنوان دستگیره مورد استفاده قرار می گیرد.
سوهان چوب ساب
تبغه ای فلزی به طول ۳۰ سانتیمتر که دسته ای پلاستیکی به آن متصل است. این وسیله برای صیقل دادن سطح شئ معرق شده ای به کار می رود که در آن صدف یا عاج وجود نداشته باشد.
کمان اره
وسیله ای است فلزی و منحنی، به شکل نعل اسب، که دسته ای چوبی به یک سر آزاد آن متصل است و تیغه های با شماره های متفاوت به وسیله دو پیچ خروسک به دو سر کمان اره متصل می شود.
اگر قوس منحنی کمان اره کوچکتر از اندازه شئ باشد، می توان دو میله هم قطر کمان اره به وسیله پیچ خروسک به دو سر آن اضافه کرد. این عمل باعث بلندترشدن طول کمنا اره شده و به راحتی می توان آن را در اطراف شئ حرکت داد.
هنگام به کار بردن این وسیله حتماً باید دقت کرد که کمان آن به حالت افقی و به فاصله ۱ تا ۲ سانتیمتر تا کتف قرار بگیرد و تیغه آن با تخته پیشکار زاویه ای ۹۰ درجه تشکیل بدهد.
رنده دستی
شامل صفحه ای مستطیل شکل است که عرضهای آن با قوس منحنی به طرف خارج متمایل شده است. در قسمت زیرین، این صفحه به فاصله ۵/۶ سانتیمتر از یک طرف لبه قوس دار شکافی به طول ۵ سانتیمتر و عرض نیم سانتیمتر وجود دارد که محل قرار گرفتن تیغه رنده است.
در دو عرض این صفحه در قسمت روی آن دو دسته چوبی کوچک به دو شکل متفاوت نصب شده که یکی از آنها کروی شکل است و بر روی پایه ای به طول ۶ سانتیمتر قرار کرفته و دیگری ترکیب چکمه ای را به طول ۱۱ سانتیمتر دارد که به صورت معکوس در جای خود نصب شده است.
در میان این صفحه ابتدا تیغه رنده به طول ۵/۱۵ و عرض ۶ سانتیمتر و سپس تیغه کمک رنده به طول ۵/۱۳ سانتیمتر با همان عرض قرار گرفته است و به وسیله صفحه فلزی براقی به نام گیره تیغه، بر روی سطح اریبی از یک قطعه چدنی سیاه، که به عنوان پایه محسوب می شود نصب شده است و در زیر پایه چدنی پیچی قرا دارد که به وسیله شل و سفت کردن آن فنر تیغه آزاد شده و می توان آن را به طرف بالا و پایین حرکت داد.
لازم به یادآوری است که در بالای پایه چدنی یک اهرم فلزی باریک به طول شش سانتیمتر قرار دارد که با حرمت آن به طرف راست یا چپ تیغه به همان سمت کمی پایین تر از طرف دیگر قرار می گیرد.
سنگ سفت
قطعه سنگ سیاه رنگی است که در میان قالبی از چوب جای گرفته است و برای تیز کردن تیزک از آن استفاده می شود. این سنگ دارای دو سطح دندانه دار زبر و نرم می باشد که ابتداء نوک تیزک را به وسیله دندانه های ریز صیقل می دهند. سنگ نفت را همیشه در مقداری از نفت نگهداری می کنند تا مقداری از چربی نفت در آن نفوذ کند و فقط به هنگام استفاده آن را از نفت خارج می سازند.
گازانبر
وسیله ای است فلزی شامل دو دسته و دو لبه قوس دار که دسته های آن با فاصله ای معین قرار گرفته و به تدریج بهم نزدیک شوند و دو لبه قوس دارد آن به بالای این مقطع اتصال یافته که در هنگام بسته بودن ترکیب دایره ای به خود می گیرد.
این وسیله در شماره های مختلف وجود دارد که در معرق، از شماره ۶ آن استفاده می شود. از این وسیله برای بیرون آوردن میخ از محلی که چوبها را موقتاً بهم متصل کرده است استفاده می کنند.
گونیا
خط کشی است فلزی به طول ۵۰ سانتیمتر که در انتها به یک فلز قطور صاف به طول ۵/۱۳ سانتیمتر متصل شده که با خط کش چوبی به طول ۱۰۰ سانتیمتر وجود دارد که از آن برای صاف کردن لبه های ناصاف شئ معرق شده استفاده می شود.
لیسه
قطعه فلزی است مستطیل شکل به ضخامت یک میلیمتر که قابلیت انعطاف بسیار دارد و برای جمع آوری براده چوب از سطح کار و همچنین پرداخت آن مورد استفاده قرار می گیرد.
ماشین پرداخت
دستگاهی است به طول ۴۵ سانتیمتر که از سه قسمت: دسته، بدنه و صفحات پرداخت کننده تشکیل شده است.
دسته: این قسمت خود دارای دو دسته است:
۱- دسته ای به طول ۱۸ سانتیمتر که در انتهای بدنه قرار گرفته و سیم برق به آن متصل می شود محل قرار گرفتن دست راست است.
۲- دسته ای به طول ۱۲ سانتیمتر در طرف راست بالای بدنه قرار گرفته و محل قرار گرفتن دست چپ است. بر روی این دسته ها پوشش عایقی از جنس پلاستیک وجود دارد.
بدنه: این قسمت از دستگاه به طول ۲۸ سانتیمتر است که ۱۸ سانتیمتر آن ترکیبی تقریباً استوانه ای شکل دارد و موتور برقی در میان آن جای گرفته است. در قسمت بالای بدنه حجم نیمکره مانندی به قطر ۱۰ سانتیمتر قرار دارد که صفحات پرداخت کننده به وسیله پیچی که در مرکز نیمکره مسطح قرار دارد متصل می شود.
صفحات پرداخت کننده:
۱- صفحه سنگ سمباده: صفحه ای دایره شکل به قطر ۱۸ سانتیمتر که میان آن دایره ای به قطر ۲ سانتیمتر خالی است که محل قرار دادن مهره پیچ متصل کننده به بدنه است. ضخامت این صفحه ۲ سانتیمتر است که شامل یک صفحه فلزی باریک و یک لایه ابر فشرده به ضخامت ۵/۱ سانتیمتر است.
۲- صفحه پوست بره ای: پوست بره دباغی شده دایره شکلی است به قطر ۱۸ سانتیمتر که کناره ای پارچه ای دارد. این صفحه بر روی صفحه سنگ سمباده قرار می گیرد و به وسیله یک بند، کناره پارچه ای را در زیر سنگ سمباده جمع کرده و محکم کند.
۳- صفحه پرداخت: صفحه ای است دایره شکل از جنس نمد و به قطر ۱۸ و ضخامت ۵/۲ سانتیمتر و دایره ای میان تهی به قطر ۵/۴ سانتیمتر در مرکز آن قرار دارد که محل قرار گرفتن مهره پچ متصل کننده به بدنه است. از این وسیله برای پرداخت اولیه شئ معرق شده استفاده می کنند.
مته دستی
وسیله ای است به طول ۳۰ سانتیمتر که شامل: سر مته، بدنه و دسته است.
سر مته: ترکیب تقریباً بیضی شکلی دارد به بلندی ۵ سانتیمتر که میله مته در میان سوراخی که در یم طرف آن وجود دارد قرار می گیرد.
بدنه: یک قطعه فلز مستطیل شکل. به طول ۱۲ و عرض ۲ سانتیمتر است که چرخ دنده ای به قطر ۸ سانتیمتر به آن متصل است و به وسیله دسته کوچک چوبی که به اهرمی به طول ۴ سانتیمتر اتصال دارد به حرکت در می آید.
دسته: در انتهای بدنه، دسته ای چوبی به طول ۱۳ سانتیمتر قرار دارد. شیوه استفاده از این وسیله بدین ترتیب است که ابتدا سر مته را به طور عمودی بر روی کار قرار داده و به وسیله چرخانیدن دسته چرخ دنده مته را به حرکت در آورده تا محل مورد نظر را سوراخ کند.
مداد و متر
از مداد برای علامت گذاری و از متر برای اندازه گیری استفاده می شود.
مغار لیسه تیز کن
سوهانی است سه پهلو که هر سه بر آن تراش داده شده است و برای تیز کردن لبه های لیسه به کار می رود.
میخ
در معرق سه نوع میخ مورد استفاده قرار می گیرد: سایه، سنجاقی و کبریتی.
میخ سایه: بسیار ریز با نوک باریک به طول ۸ میلیمتر است و در مرحله ای که نقهشای بریده شده موقتاً بر سطح کار نصب می شوند مورد استفاده قرار می گیرد.
میخ سنجاقی: میخی ریز به طول ۱۲ میلیمتر است که برای نصب مدل بر سطح کار تخته پشت کار، چند سه لایی، استفاده می شود.
میخ کبریتی: میخی بزرگتر از دو نوع قبل است و طول تقریبی آن ۵ سانتیمتر است که در کارهای جنبی مورد استفاده قرار می گیرد.
مصالح
چوب های صنعتی
صدف، عاج، شبه عاج
مواد چسبنده
مواد محافظ و جلا دهنده
خمیر سیاه
چوبهای صنعتی: پایه و اساس اجرای یک طرح به شیوه معرق کاری بستگی به چوبها و تنوع رنگشان دارد و نگارنده در این مبحث سعی نموده است که دانستنیهای مقدماتی را که برای شناختن چوبها ضروری است و همچنین مشخصات مورد نیاز هر یک از چوبهای مورد استفاده را در دسترس علاقه مندان قرار دهد.
تعداد چویهای که مشخصاتشان تهیه شده بیست و پنج عدد است، اما بعضی از آنها مثل چوب گردو، عناب، فوفل و غیره با زمینه های رنگی، سیر و روشن، تعداد آنها را به هفتاد و دو می رساند.
اساسی ترین ماده تشکیل دهنده آثار معرق، چوب است. از انواع چنین ماده سختی نقشهای متنوع و دلپذیری شکل می گیرد که نگاه انسان سختی نوع آن را فراموش کرده و نرمی نقشها را دنبال می کند. به واسطه چنین اهمیتی است که هنرمندان فعال در این رشته می یابد دانش خود را درباره ویژگی های چوب گسترش بیشتری دهند.
به طور کلی چوب ماده پر ارزشی است که تحت تأثیر دو عامل ارث و شرایط اکولوژیکی در طبیعت ساخته و پرداخته می شود. با دلایل گوناگونی که بیان شده چوب دارای بافت و ویژگیهای ظاهری و تکنولویکی مختلف است که شناخت آنها در واقع فرمول معینی ندارد، بلکه مستلزم داشتن دانش وسیع یبولوژیکی و همچنین تجربه و ممارست در عمل است.
صدف و عاج
صدف، در اندازه و قطهای متفاوتی است و ترکیبی شبیه به گوش ماهی دارد که برای استفاده در معرق کاری ابتدا آن را به دو نیم می کنند و سپس پوست آن را به وسیله چرخ سمباده برقی که لوله آبی به آن متصل است به قدری صیقل می دهند که قطرش حدود ۳ یا ۴ میلیمتر می شود. صدف را بیشتر از نواحی دوبی به ایران می آورند.
عاج، یا دندان فیل را در کارخانه به ورقه های نامنظمی به قطر ۳ یا ۴ میلیمتر تبدیل می‌کنند و سپس مورد استفاده قرار می دهند. عاج از هندوستان وارد می شود.
مواد چسبنده و کاربرد آن: چسب فوری، چسبی است به رنگ بژ که زود خشک می شود و غالباً برای چسبانیدن طرح روی تخته سه لایی به کار می رود. از این جسب برای اتصال روکش بر لبه های شئ و همچنین سمباده بر صفحه چرخ سمباده برقی استفاده می شود.
مواد محافظ و جلا دهنده: پلی استر، ماده ای پلاستیکی و رقیق به شفافیت شیشه است که برای استفاده آن را با مقداری تینر فوری و دو محلول خشک کننده و سخت کننده، هر یک به اندازه یک قاشق چایخوری، مخلوط می کنند تا غلظتی شبیه به شربت مربا پیدا کند. لازم به توضیح است که اگر نسبت دو مواد اخیر به یک اندازه نباشد پلی استر بعد از خشک شدن ترک بر می دارد.